Merkezimizin TÜBİTAK 1001 Başarısı
Bilgi ve Teknolojiyi Buluşturan Yolculuk: ArelPOTKAM ile TÜBİTAK 1001 Projesi
ArelPOTKAM Merkez Müdürü Doç. Dr. Yeşim Müge ŞAHİN ve Araştırma Uzmanı Öğretim Görevlisi Erdi BULUŞ’un yer alacağı “Bitkisel Gıda Atıklarından Geri Kazanılan Polifenollerin Kurutulmuş Çapraz Bağlı Aljinat Matrisinde Farklı Yöntemler Kullanılarak Enkapsülasyonu, Karakterizasyonu ve In vitro Biyoyararlılığının Araştırılması” adlı TÜBİTAK 1001 projesi kabul edilmiştir.
Proje kapsamında, bitkisel gıda atıklarından elde edilen polifenollerin, çevre dostu bir yaklaşımla çapraz bağlı aljinat matrisinde enkapsülasyonu ve karakterizasyonu gerçekleştirilecek. Bu yenilikçi süreç, atık materyallerin değerlendirilmesi ve sürdürülebilir kullanımı için önemli bir adım olacak. Proje ekibi, proje kapsamında geliştirecekleri çeşitli yöntemlerle elde edilen enkapsüle polifenollerin in vitro biyoyararlılığını araştırarak, atık materyallerin ekonomiye kazandırılmasında etkili bir çözüm sunmayı hedefliyor. Bu projenin kabul edilmesi, proje ekibinin bilimsel araştırmalardaki gücünü ve çevre dostu projelerdeki lider konumunu bir kez daha kanıtlıyor. Artan nüfus yoğunluğu ve kentselleşme ile beraberinde gelen aşırı tüketim, küresel çapta önemli bir soruna yol açıyor: gıda kaybı ve israf. Bu sorun, gıda zincirinde her aşamada, özellikle de meyve ve sebzelerde %40-50 oranında kayıp yaşanmasına sebep oluyor. Ancak, İstanbul Teknik Üniversitesi Gıda Mühendisliği liderliğinde ve İstanbul Arel Üniversitesi ArelPOTKAM iş birliğiyle yürütülen bir proje, bu soruna sürdürülebilir bir çözüm getiriyor.
Proje, gıda zincirinin farklı aşamalarından toplanan atıklardan elde edilen polifenollerin, aljinat kullanılarak püskürtmeli kurutma ve elektro-püskürtme yöntemleriyle tek basamakta çapraz bağlanmasıyla gerçekleşen bir enkapsülasyon sürecini içeriyor. Bu yenilikçi yöntem, atık meyve-sebze materyallerinden elde edilen değerli biyoaktif bileşikleri, fonksiyonel gıda, nutrasötik, farmasötik ve kozmetik ürünlerde kullanılabilir hale getiriyor. Proje kapsamında kullanılan aljinat, yüksek mekanik dayanıklılığı, yüksek porozitesi ve çapraz bağlanma yeteneği ile öne çıkıyor. Aljinat sayesinde elde edilen mikrokapsüller, çeşitli endüstriyel uygulamalarda stabilite ve biyoyararlılık sağlayarak atık maddelerin değerlendirilmesine katkıda bulunuyor. Bu yenilikçi sürecin, gıda atıklarını ekonomik değeri yüksek kaynaklara dönüştürerek sürdürülebilir atık yönetimine katkıda bulunması hedefleniyor. Ayrıca, proje kapsamında geliştirilecek olan polifenol içeren kapsüller, fonksiyonel yoğurt ve salata sosu gibi ürünlerde kullanılarak, bu ürünlerin biyoerişilebilirliği ve biyoyararlılığı da detaylı bir şekilde incelenecek.
İstanbul Teknik Üniversitesi Gıda Mühendisliği öncülüğündeki bu proje, gıda ekosistemine sürdürülebilir katkı sağlarken, yerli ve milli bilim insanlarının geliştireceği yeni metodlarla önemli bir AR-GE alanını oluşturmayı hedefliyor. Bu sayede Türkiye, yenilikçi atık yönetimi ve değerlendirme konusunda uluslararası alanda öncü bir konum elde edebilir.
